نکات قرآنی 42 - “اِقرَأ بِاسمِ رَبِّکَ الَّذِی خَلَقَ

برگرفته از سایت استاد مسعود ریاعی:

https://www.masoudriaei.com/index.php/2017/08/07/40891/

( بخوان به “اسم ربّ ات” که آفرید ! )

هر کس اسم ربّی دارد که به واسطه ی آن اسم، به ذات حق تعالی متصل است. سر منشأ همه یکی است، منتها هر کس از اسمی و جریان ربُوبی خاصی به سرچشمه ی حیات وصل است. اگر ذات یگانه ی حق تعالی را، اگر آن حقیقة الحقایق را چون خورشیدی بگیری، از آن خورشید یگانه، اشعه های تابناک بسیاری تابیدن گرفته که با آنکه خود خورشیدند و اختلافی در ذات نیست لکن در هر یک، وِجهه و امری بارز شده است. به تمثیل، هر کدام از آنها اسمی از “اسماء خداوند” اند. هر کس از طریق این جریان های نوری یا همان “اسماء”، به ذات الوهیت، یا منبع و سرچشمه ی هستی متصل است. این جریان های نور، این اسماء، دست اندر کار خلقت اند، و برای هر فرد، جریان رُبُوبی خاصی را که متناسب با رشد اوست، می آفریند. برای همین است که خُلقیات هر کس با دیگری متفاوت است و مقدّراتش با دیگران متفاوت می نماید. پس در امر خلقت، هیچ دوئیتی در کار نیست، خدایان متعدد در کار نمی باشد، آنچه هست “واحد” است زیرا در ذات اختلاف نیست. خورشید و اشعه های تابناک اش، همه یک چیزند و واحدند. اما هر اشعه ای به جایی و به کاری است. و تمایز اسماء صرفاً از این منظر است. مجموع کارکرد تمامی این قدرت های عظیم، این خلقت گسترده را ساخته و مدیریت می کند.

حال به آیه شریفه بر گردیم؛ قرآن می فرماید؛ “به اسم رب ات بخوان!” تو برخوردار از رب خویشی، جریان رُبُوبی خود را داری، پس از جریان و مسیر خودت بالا بیا. از جریان رُبُوبی خودت وصل شو. راه تو، در تو و از طریق خود توست که “راه” است، که موجب وصل است. “و فِی اَنفُسِکُم اَفَلا تُبصِرُونَ” آیا به درونتان، به باطن تان نمی نگرید. ای دوست، ربّ تو با خود توست، “اِنَّ مَعِیَ رَبِّی سَیَهدِینَ” ( ربّ من، با من است و هدایتم می کند!). برای آنکه ربّ ات را بشناسی و اسمش را بدانی، نیاز به معادلات پیچیده ی عددی و حروفی نیست. لازم نیست چون رمالان و دعانویسان رفتار کنی. من آسانترین و قطعی ترین و دقیق ترین راه را به تو نشان می دهم. و آن این است؛ “خودت را بشناس”، همین. به خودت آگاه شو. خودت را به یاد آور. “فَذَکِّر”. به خودت نقب بزن. فطرتت را ببین. خصلت های اصیلت را “مشاهده” کن. در همه حال ببین این کیست که این کار را انجام می دهد، این کیست که این سخن را می گوید، این کیست که بدین راه می رود، این کیست که ماجراهایش اینگونه است و چرا اینگونه است، این کیست که می خندد و گریه می کند، و به چه می خندد و به چه گریه می کند، … آن به آن به خودت هشیار باش. از بالا به خودت نگاه کن. ببین همواره به چه سمت و سویی کشیده می شوی، ببین در هر دوره چه امتحاناتی را پس می دهی، ابتلائات ات کدام است. استعدادها و قابلیت های ذاتی ات چیست. عمق وجود خودت را بشناس. آنگاه به لطف رب، خواهی دانست که به کدامیک از اسماء نزدیکتری. کدامیک از آنها در تو بارزترند. چه “مَن عَرَفَ نَفسَهُ عَرَفَ رَبَّهُ”. ( هر کس خودش را بشناسد، ربّ اش را شناخته است!). تو با این کار، به جریان رُبُوبی خود آشنا گشته ای، به راه رشدت آگاه شده ای، و به وظیفه ی خود در هستی معرفت یافته ای. پس چه کنم ها و که هستم ها از وجودت رخت بر خواهد بست. ان شاء الله تعالی.

و بدان که ربّ همه ی ما، همان خدای یگانه و بی شریک است که در هستی جلوه های بسیار گرفته است. “اِنَّ اللهَ رَبّی و رَبُّکُم”